Varlıklarını TL’ye dönüştüren kurumlara vergi istisnası

Resmi Gazete’de Vergi Tarz Kanunu ile Kurumlar Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun yer aldı. 

Kanuna nazaran, 2021, 2022 ve 2023 süreksiz vergi periyotlarında enflasyon düzeltmesi uygulanmayacak. Türkiye’de son periyotlarda en değerli gündemlerden birisi olan TL yatırımlarının teşvik edilmesi ismine yapılan düzenleme ile daha fazla şirketin TL mevduat hesaplarına yatırım yapması hedefleniyor. En az 3 ay vadeli olma koşulu bulunan düzenlemelerde şirketlerin vergi istisnasından yararlanmak için ilgi göstermesi bekleniyor. 

Resmi Gazete’de yayımlanan varlıklarını Türk lirasına dönüştüren kurumlara vergi istisnası getiren kanun ise şöyle:

“MADDE 1 – 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Yöntem Kanununa aşağıdaki süreksiz unsur eklenmiştir.

“GEÇİCİ HUSUS 33 – Süreksiz vergi periyotları de dahil olmak üzere 2021 ve 2022 hesap devirleri (kendilerine özel hesap devri tayin edilenlerde 2022 ve 2023 yılında biten hesap devirleri itibarıyla) ile 2023 hesap periyodu süreksiz vergi periyotlarında tekrarlanmış 298 inci unsur kapsamındaki enflasyon düzeltmesine ait koşulların oluşup oluşmadığına bakılmaksızın mali tablolar enflasyon düzeltmesine tabi tutulmaz.

Tekrarlanmış 298 inci unsurun (Ç) fıkrası uygulaması açısından, birinci fıkrada enflasyon düzeltmesi yapılmayacağı belirtilen devirler enflasyon düzeltmesi kurallarının gerçekleşmediği devir olarak kıymetlendirilir.

31/12/2023 tarihli mali tablolar, enflasyon düzeltmesi kaidelerinin oluşup oluşmadığına bakılmaksızın enflasyon düzeltmesine tabi tutulur. Yapılan enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan kâr/zarar farkı geçmiş yıllar kâr/zararı hesabında gösterilir. Bu biçimde tespit edilen geçmiş yıl kârı vergiye tabi tutulmaz, geçmiş yıl ziyanı zarar olarak kabul edilmez.

Bu unsurun birinci, ikinci ve üçüncü fıkrası kararları, tekrarlanmış 298 inci unsurun (A) fıkrasının (9) numaralı bendi kapsamında olan mükellefler bakımından geçerli değildir.

Bu hususun uygulanmasına ait tarz ve temelleri belirlemeye Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilidir.”

UNSUR 2 – 13/6/2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununa aşağıdaki süreksiz unsur eklenmiştir.

“GEÇİCİ HUSUS 14- (1) 14/1/1970 tarihli ve 1211 sayılı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanununun 4 üncü unsurunun üçüncü fıkrasının (I) numaralı bendinin (g) alt bendi kararına istinaden Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilen hesaplar ile ilgili olarak; kurumların 31/12/2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını, dördüncü süreksiz vergi periyoduna ait beyannamenin verilme tarihine kadar Türk lirasına çevirmeleri ve bu suretle elde edilen Türk lirası varlığı, bu kapsamda açılan en az üç ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirmeleri durumunda aşağıda belirtilen karlar kurumlar vergisinden müstesnadır:

a) Bu fıkra kapsamındaki yabancı paraların periyot sonu değerlemesinden kaynaklanan kur farkı kazançlarının 1/10/2021 ila 31/12/2021 tarihleri ortasındaki periyoda isabet eden kısmı,

b) 2021 yılı dördüncü süreksiz vergi periyoduna ait beyannamenin verilme tarihine kadar Türk lirasına çevrilen hesaplarla ilgili oluşan kur farkı çıkarları ile kelam konusu hesaplardan periyot sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dâhil olmak üzere vade sonunda elde edilen faiz ve kâr hisseleri ile öteki çıkarlar.

(2) Birinci fıkra kapsamına girmemekle birlikte, kurumların 31/12/2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını 2022 yılı sonuna kadar Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevirmeleri ve bu suretle elde edilen Türk lirası varlığı en az üç ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirmeleri durumunda oluşan kur farkı yararlarının, süreksiz vergi periyodu sonu değerlemesiyle Türk lirasına çevrildiği tarih ortasına isabet eden kısmı ile devir sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dâhil olmak üzere vade sonunda elde edilen faiz ve kâr hisseleri ile başka yararlar kurumlar vergisinden müstesnadır.

(3) Kurumların 31/12/2021 tarihli bilançolarında yer alan altın hesabı ile bu tarihten sonra açılacak işlenmiş ve hurda altın karşılığı altın hesabı bakiyelerini 2022 yılı sonuna kadar Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm fiyatı üzerinden Türk lirasına çevirmeleri ve bu suretle elde edilen Türk lirası varlığı en az üç ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirmeleri durumunda Türk lirasına çevrildiği tarihte oluşan karlar ile periyot sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dâhil olmak üzere vade sonunda elde edilen faiz ve kâr hisseleri ile öbür yararlar kurumlar vergisinden müstesnadır.

(4) Bu unsurda öngörülen müddet ve biçimde dönüşüm kuru/fiyatı üzerinden Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına çevrilen yabancı paralar ile altın hesaplarına ait olarak bu istisnayla sonlu olmak üzere Kanunun 5 inci unsurunun üçüncü fıkrası kararı uygulanmaz.

(5) Bu hususun birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarında yer alan istisna kararları, tıpkı kurallarla geçerli olmak üzere bilanço temeline nazaran defter tutan gelir vergisi mükelleflerinin çıkarları hakkında da uygulanır.

(6) Türk lirası mevduat yahut katılma hesabından vadeden evvel çekim yapılması durumunda bu husus kapsamında istisna edilen meblağlar nedeniyle vaktinde tahakkuk ettirilmeyen vergiler, vergi ziyaı cezası kesilmek suretiyle gecikme faiziyle birlikte tahsil olunur.”

HUSUS 3 – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

HUSUS 4 – Bu Kanun kararlarını Cumhurbaşkanı yürütür.”

Hibya Haber Ajansı