“Ukrayna’da krizi kim istismar ediyor?”

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, NATO içinde kimi ülkelerin Ukrayna’da silahlı ihtilafın devam etmesini istediğini söyledi. CRI Türk’e konuşan Doç. Dr. Ali Fuat Gökçe’ye göre, krizin uzamasını arzulayan ülkelerin başını Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve İngiltere çekiyor.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Ukrayna merkezli gelişmelere dair önemli açıklamalarda bulundu. İstanbul’da düzenlenen müzakerelerin ardından krizin uzayacağını düşünmediklerini söyleyen Çavuşoğlu, buna karşın çatışmaların devam etmesini isteyen ülkelerin olduğunu aktardı. Çavuşoğlu “NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı’ndan sonra kanaat oluştu. NATO’ya bağlı ülkeler içinde savaş etsin arzusunda olanlar var.” dedi. Kimi ülkelerin krizin devam etmesi ile Rusya’nın zayıflayacağı beklentisi içinde olduğunu dile getiren Çavuşoğlu, Ankara’nın Ukrayna’yı rekabet alanı olarak görmediğini anımsattı.

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu’nun değerlendirmelerini CRI Türk için yorumlayan Doç. Dr. Ali Fuat Gökçe, Rusya-Ukrayna arasındaki silahlı ihtilafı ABD ve İngiltere’nin istismar ettiğini söyledi. Kıta Avrupa’sının krizin başından bu yana gerilimin tırmandırılmasına karşı olduğunu ve inşa edilen refah ile istikrarı kaybetmek istemediğinin altını çizen Doç. Dr. Ali Fuat Gökçe, AB’nin ilan ettiği ‘Stratejik Pusula’yı gündeme getirdi. Doç. Dr. Gökçe “ABD ve İngiltere başta olmak üzere dayatmacı NATO politikalarından kopmak için kendi güvenliklerini sağlamak adına böyle bir girişimde bulundular.” diye konuştu.

SİLAH VE ENERJİ GÖLGESİNDE JEOPOLİTİK OYUN

Kıta Avrupası’nın aksine ABD ile İngiltere’nin silah ve enerji satışlarından beslendiğinin altını çizen Doç. Dr. Ali Fuat Gökçe, şunları kaydetti:

“ABD, bugün Ukrayna’ya silah satıyor. Benzer şekilde ABD, ‘Rus tehdidi’ göstererek Doğu Avrupa ülkelerine silah satmakta. Bununla birlikte Avrupa’nın Rusya’dan almakta olduğu gaz Kuzey Akım-2’de görüleceği üzere sıkıntıya girdi.  Washington yönetimi, Rus gazı yerine Avrupa’ya LNG (sıkıştırılmış gaz) satmaya çalışıyor ancak bu oldukça maliyetli. Kıta Avrupası ülkeleri bu yüksek maliyeti neden karşılasın ya da nasıl sanayilerini sürdürüp geliştirsin? Stratejik boyutta ise ABD, Rusya’nın dikkatini ve enerjisini bu bölgeye yoğunlaştırarak Asya-Pasifik’te Çin ile tek başına kalma stratejisini geliştirebiliyor. Biden iktidara geldiği zaman askeri yönden Rusya, iktisadi yönden ise Çin ile mücadelede edeceğini söylemişti. Washington bu stratejisini adım adım uygulamak istiyor.”

ABD’NİN HEDEFLERİ ARASINDA TÜRKİYE DE BULUNUYOR

Washington yönetimi, Ukrayna krizi özelinde Rusya ile hesaplaşmaya ve onu izole etmeye çalışsa da Doç. Dr. Ali Fuat Gökçe’ye göre, hedefler arasında Türkiye ile Çin de yer alıyor. Çin’in yönetiminin 2013 yılında ilan ettiği Kuşak ve Yol İnisiyatifi’nde Yunanistan’ın Pire Limanı özelinde kritik olduğunu ve Amerika’nın bu girişimi baltalamak istediğini savunan Doç. Dr. Gökçe, Türkiye’nin neden hedef alındığını ise şöyle açıkladı:

“ABD, Türkiye’nin politikalarından, duruşundan rahatsız olduğunu gizlemiyor. Bunu Rand raporunda daha önce de 15 Temmuz’da gördük. Rusya ve Asya’ya yönelmesi durumunda bu üsler Türkiye’ye karşı da kullanılabilir.”

UKRAYNA’NIN GÜVENLİK GARANTİSİ TALEBİ NEDEN REDDEDİLDİ?

Beyaz Saray yönetiminin krizden beslenmesi kadar Kiev’in güvenlik talepleri de Ankara tarafından yakından takip ediliyor. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, İstanbul müzakerelerinde dile getirilen güvenlik garantörlüğünün katılımcı hiçbir ülke tarafından makul bulunmadığını dile getirdi.

Ukrayna’nın “Bir ülkeye müdahale edilmesi halinde tüm ülkelerin harekete geçmesini” öngören NATO’nun 5. maddesine benzer garantiler talep ettiğini vurgulayan Doç. Dr. Ali Fuat Gökçe “Ukrayna’nın açıklamasında NATO üyesi güçlü ülkeler sıralanıyor. Bunun gerçekleşeceğini düşünmüyorum. Ukrayna’ya neden ve hangi durumlar da yardım edileceği sorusu önemli. Garantörlük şartlarının içeriğinin doldurulması gerekiyor.” ifadelerini kullandı.

Rusya’nın devam eden harekâtının nasıl sonuçlanacağı konusunda öngörülerde de bulunan Doç. Dr. Gökçe “Rusya’nın siyasi hedefi Zelenskiy’i düşürmekti ancak bu Batı’dan gelen destek nedeniyle mümkün olmadı. Moskova yönetimi askeri anlamdaki hedefini yani Donbass’ı kontrol etme ve Azak Denizi çevresindeki Mariupol gibi yerleri ele geçirmeyi başardı. “ diye ekledi.

Kaynak: Çin Uluslararası Radyosu- Gökhun Göçmen
Hibya Haber Ajansı